Preadinussingel, Academie Minerva

Rijksmonument wordt transparant onderwijsgebouw

Het monumentale voormalige pand van het Groninger Museum transformeerden we tot een nieuw onderkomen voor diverse opleidingen van de Academie Minerva. Het ontwerp brengt licht, lucht en doorzicht in de verschillende gebouwdelen en maakt de kwaliteiten van het interieur en de historische gelaagdheid beleefbaar. Essentieel onderdeel van het ontwerp was het op maat integreren van een aanzienlijk pakket aan nodige installaties.

Maataanpak per ruimte

Aan het pand is in de loop der jaren intern veel verbouwd en aangepast. Ook is er in de jaren ’50 een in zichzelf gekeerd depot aangebouwd. We hebben daarom gekozen voor een maataanpak per ruimte, gebaseerd op de kwaliteit, (monumentale) waarde, staat en gebruiksmogelijkheden. Monumentale kwaliteiten zijn zoveel mogelijk behouden en hersteld. Eenheid in het ontwerp is verkregen door binnen de maataanpak te sturen op drie samenhangende hoofddoelen: een heldere indeling en routing die het hele gebouw verbindt en betrekt; licht, zicht en contact met de omgeving; en een vormtaal die de verschillende gebouwdelen en hun nieuwe functie ondersteunt en de historische gelaagdheid laat zien.

Museumopzet als basis voor routing en indeling

De oorspronkelijke museumopzet van het gebouw, met een routing door onderling verbonden zalen, is zoveel mogelijk in stand gehouden. In het monumentale gedeelte zijn de representatieve ruimtes ondergebracht – in de latere aangebouwde gedeeltes zijn functies zoals werkruimtes en de studentenateliers voor de masteropleiding gesitueerd. De centrale ruimte is in ere hersteld als spelverdeler. Een nieuwe, bescheiden trap leidt van de hoofdentree in de centrale ruimte naar een vide met loopbruggen die naar de studiezalen op de verdieping leiden. De centrale ruimte doet dienst als ontmoetingsruimte, expositiezaal en receptieruimte. Flexibele wanden maken de ruimte aanpasbaar op diverse toepassingen. Op deze manier vormt de centrale ruimte het hart van het gebouw.

Locatie
Groningen

Programma
Onderwijsgebouw voor Hoger onderwijs

Opdrachtgever
Hanzehogeschool Groningen

Periode
2010-2013

Omvang
2.500 m2

Status
Voltooid

Team

BIJZONDERHEDEN

Doorzicht op oorspronkelijke kwaliteit

Door latere verbouw en aanbouw zijn veel oorspronkelijke kwaliteiten van het interieur van het gebouw verloren gegaan. Waar herstel niet of slechts gedeeltelijk mogelijk was, hebben we gezorgd dat de bezoeker toch glimpen van de originele kwaliteit krijgt. Bijvoorbeeld door ingrepen zoals kijkgaten en deels verwijderde voorzetwanden. Langs de volledige gevel is in de verdiepingsvloer een verticale glazen doorkijk gerealiseerd. Daarmee wordt het oorspronkelijke ritme van het gebouw herkenbaar ten opzichte van de latere aanbouw.

Depot wordt stads ateliergebouw

In het depot zijn de ateliers ondergebracht. De schil van het gebouw is verwijderd, en de constructie is gebruikt als basis voor een heldere indeling in atelierruimtes en een nieuwe schil. Naar het noorden heeft het depot grote ramen gekregen: de ateliers hebben uitzicht en noorderlicht en worden van buitenaf onderdeel van de stadsbeleving. Speciaal ontworpen schermen kunnen van beneden naar boven voor de glazen wand worden geschoven. De student/artiest kan op deze manier privacy creëren en tegelijkertijd beschikken over noorderlicht.

Slim geïntegreerde installaties: energieverbruik minimaal

Het gebouw was volledig natuurlijk geventileerd en diende wat betreft installaties ingrijpend aangepast te worden op de eisen en behoeftes van een kunstacademie (per ruimte regelbare data, stroom, verwarming, koeling, ventilatie, (atelier)verlichting en verduistering). Het innovatief inbrengen van installaties in het gebouw was een integraal onderdeel van het ontwerpopgave. Ook hierin is de maataanpak per ruimte gehanteerd; in sommige ruimtes is de techniek naadloos en onopvallend aanwezig, op andere plekken juist onderdeel van de uitstraling en dynamiek van de ruimte.

Door het innovatieve integrale installatieconcept is het energieverbruik van het gebouw enorm gereduceerd.