Landschap en onderwijs verweven

In opdracht van Stichting Voortgezet Onderwijs Eemsdelta en ROC Noorderpoort maakten we het ontwerp voor Campus Eemsdelta in Appingedam. In de campus worden vier middelbare scholen en een cultuur- en een sportcluster voor de regio ondergebracht. Door een slimme procesinrichting hebben we binnen strakke tijdskaders een ontspannen, effectieve samenwerking opgetuigd met een bijzonder groot aantal partijen. De stedenbouwkundige opzet en innovatieve typologie verbinden de scholen onderling en verweven landschap en programma met elkaar. Binnen het gemeenschappelijke campusgebouw krijgen de scholen een eigen gebouw, organisatie en identiteit die past bij het onderwijs en de leerlingen. De campus is circulair, energieleverend en bevingsveilig.

Strakke procesbeheersing met alle ruimte voor samenwerking

In verband met voorwaarden voor Rijksfinanciering was het ontwerpen van het gebouw gebonden aan een strak tijdskader. Tegelijkertijd moest er met een groot aantal partijen overeenstemming worden bereikt over alle aspecten van het te realiseren gebouw. Als verantwoordelijke voor de inrichting en het verloop van het ontwerpproces hebben we ons gericht op drie pijlers: bouwkundig, constructief en installatietechnisch ontwerp als integraal onderdeel van iedere fase; eigen sturing en controle op kosten in iedere fase; en communicatie en samenwerking met alle partijen vanaf het begin. Hiermee ontstond een hecht, samen optrekkend ontwerpteam waarin alle partijen expertise en voorstellen inbrachten in dienst van het grotere geheel.

“We zochten een architect die zich kon verplaatsen in de grote groep verschillende gebruikers en samen met hen een onderwijsgebouw voor de toekomst kon realiseren. Daarin zijn De Unie en het ontwerpteam zeer geslaagd”.

Klaas Reinders, directeur
Projectbureau nieuwbouw Onderwijscampus

Met 18 vakclusters hebben we 40 co-creatie workshops gehouden met in totaal ruim 400 mensen.

Door deze aanpak konden we het ontwerpproces vlot en binnen de kaders laten verlopen, met optimale betrokkenheid van alle gebruikers. De geïnvesteerde tijd in samenwerking en afstemming leverde een des te vlotter verloop van de latere ontwerpfasen op. Elke fase, van schetsontwerp tot bestek, is precies gebruikt waarvoor hij bedoeld is.

Met 18 vakclusters hebben we 40 co-creatie workshops gehouden met in totaal ruim 400 mensen. Het gezamenlijk enthousiasme dat hiermee ontstaat is van grote waarde, voor een vlot proces, en vooral voor het gebruik van het uiteindelijke gebouw.

We hebben alle ontwerpers en adviseurs betrokken bij een op samenwerking en verantwoordelijkheid gebaseerde procesinrichting. Hierdoor konden we gezamenlijk binnen een strak tijdsschema de ambities waarmaken.

“De Unie kwam met verrassende voorstellen en wist de gebruikers uit te dagen. Daarmee ontstond gezamenlijk enthousiasme en ambitie die je in het uiteindelijke ontwerp terug ziet”.

Klaas Reinders, directeur
Projectbureau nieuwbouw Onderwijscampus

Herinterpretatie structuur wierdedorp

De verschillende scholen wilden naast gemeenschappelijkheid hun eigen identiteit binnen het geheel uitstralen. Specifieke pleinen, tuinen, lesruimtes en bijgebouwen voor de grote diversiteit aan leerlingengroepen moesten vanzelfsprekend herkenbaar zijn én binnen de eenheid van het geheel passen. De koppeling met regionale functies vroeg om heldere structuur en verkeersstromen. Ook moest eventuele groei of krimp van de afzonderlijke scholen en functies ruimtelijk op te vangen zijn. De verschillende sferen van de directe omgeving vroegen om een open, landschappelijke structuur met vanzelfsprekende aantakking naar alle kanten.

We hebben daarom een herinterpretatie van de organisatie en structuur van het Groninger wierdedorp voorgesteld: een radiale structuur rondom een gemeenschappelijke centrale plek.

Onze herinterpretatie is gericht op het benutten van de kwaliteiten van het wierdedorp die passen bij de programmatische en ruimtelijke wensen van de scholen en participerende partijen: zoals de heldere organisatie, de flexibele samenhang die veel variatie kan opvangen en de symbiotische relatie met de omgeving.

Landschap tot in het hart

Landschap, onderwijs en gebouw zijn tot in detail met elkaar verweven. De radiale opzet maakt het mogelijk het groene landschap tot in het hart van het gebouw te laten doorlopen en voor elke school eigen groene buitenruimte op maat te realiseren. Zo ontstaat een zeer gevarieerde groene omgeving met voor elke school faciliteiten voor groen onderwijsprogramma, sport en ontspanning. De groene buitenruimtes van de scholen gaan door middel van heldere routing en overgangen vanzelfsprekend over in de semi-openbare omringende parkstructuur. Deze parkstructuur is zo ontworpen dat ze aanhaakt op de kwaliteiten van het omringende landschap en deze versterkt: de wierde Solwerd, de groene gevarieerde ruimte aan de noordzijde en de kadewereld aan het Eemskanaal. In het hart van de Campus bevindt zich een groen plein met een grote boom: elk gebouw heeft een binnengevel met optimaal zicht op dit centrale groen. Door de transparante gebouwopzet is voor alle leerlingen en gebruikers contact en interactie met natuur en water altijd dichtbij.

Slimme bouwmethodiek: ruimte voor alle wensen

Met een slimme bouwmethodiek zorgen we voor een solide basis: een aardbevingsveilige opzet, constructie en detaillering; een eenvoudig uitbreidbare en vervreemdbare gebouwopzet met vrije indeling; een goede exploitatie met lage onderhoudskosten; en een modulaire structuur met prefab elementen die in korte tijd te realiseren is.

Hierdoor komen tijd en geld vrij die ingezet kunnen worden op de ambities en de zaken die alle partijen belangrijk vinden. Zoals specifieke inrichting en organisatie per gebouw; materiaal, kleur en detaillering die past bij de schoolidentiteit en de leerlingen; en gevarieerde en groene inrichting van pleinen, tuinen en openbare ruimte. Het gebouw is energieleverend, circulair en onderhoudsvrij.

Binnen de heldere eenheid van de campus heeft elk gebouw heeft een eigen gevel- en dakopbouw, verweven met de functie, en daarmee een herkenbare identiteit. De organisatie en indeling van ieder gebouw is vanuit eenzelfde basis tot in detail toegespitst op leerlingen, gebruik en onderwijstype van elke school.